رشته طراحی لباس یکی از رشته های زنده و پویا محسوب می شود که امروزه در دانشگاه مورد استقبال خیل عظیمی از دانشجویان قرار می گیرد. با توجه به اینکه در داخل کشور بر روی این رشته همانند خارج از کشور سرمایه گذاری نشده است و بازار کسب درآمد آن به نسبت کشورهای خارجی دارای رونق کمتری است، لذا بسیاری از علاقه مندان به رشته طراحی لباس برای کار یا ادامه تحصیل اقدام به مهاجرت می نمایند. اما نباید از این مفهوم غافل شد که نوع پوشاک یک کشور تا حد زیادی به فرهنگ و پیشینه تاریخی آن وابسته است لذا افرادی که به کشورهای دیگر مهاجرت می نمایند، در گام اول لازم است تا با فرهنگ و آداب و رسوم آن کشور آشنا شوند.
رشته طراحی لباس در ایران به دلیل تاریخچه گسترده ای که در حوزه فرهنگ و رنگ دارد، دارای گرایش های متفاوتی است. تمام این گرایش ها نشان دهنده هنر ایرانیان بوده و گواه این مساله است که لباس جز عناصر فرهنگی کشور محسوب می گردیده است.
ویژگی رشته طراحی لباس
فهرست مطلب
هدف رشته طراحی لباس چیست؟
به صورت کلی در رشته طراحی لباس، تلاش می شود تا افراد و طراحانی تربیت دیده و آموزش داده شوند که با در نظر گرفتن انواع ماشین آلات، نیازهای جامعه، الگو، برش، دوخت، فرهنگ و آداب و رسوم و غیره، لباس هایی خاص و متناسب با مد روز به بازار ارائه دهند. در این رشته دو زیر شاخه اصلی مشاهده می شود. به صورت کاربردی امروزه تک دوزی و دوخت های صنعتی را می توان به عنوان شاخه های اصلی آن در نظر داشت. در رشته های تک دوزی یا مزون دوزی تنها بر اساس نیاز های یک مشتری طراحی صورت می گیرد اما در رشته صنعتی دوزی، دوخت انواع لباس های مردانه، زنانه، بچه گانه و … در سایز هی مختلف صورت می پذیرد.
رشته طراحی لباس یکی از رشته های مهارتی در داخل کشور محسوب می شود. این رشته خود دارای زیر شاخه های مختلفی اعم از طراحی لباس برای زنان، مردان، کودکان و … می باشد. خوشبختانه در داخل کشور زمینه ادامه تحصیل تا دوره های کارشناسی و حتی دکترا فراهم آمده است. این رشته در خارج از کشور نیز مورد استقبال زیادی قرار گرفته لذا افراد علاقه مند می توانند تا مقطع دکترا و بالاتر در آن تحصیل نمایند.
دلیل اهمیت رشته طراحی لباس:
ممکن است شما نیز جز افرادی باشید که تصور نمایید در این رشته نیاز به مهارت و تخصص می باشد لذا تحصیلات آکادمیک مفید نخواهد بود. اما باید در نظر داشته که تحصیلات تکمیلی و آکادمیک کمک می نمایند تا طراح بتواند با فرهنگ پوشاک و هویت لباس ها آشنا شود و در زمان طراحی های ود از ابتکار و دانش بیشتری استفاده نماید. داشتن دانش پایه در زمان کارآفرینی و تامین نیاز های داخلی کشور در زمینه پوشاک بسیار اهمیت دارد.
هدف از رشته طراحی لباس
افرادی که در این رشته فارغ التحصیل می گردند به توانمندی های زیر قطعا دست یافته اند:
- آشنایی با مهارت گزارش نویسی و مستند سازی در رشته طراحی و زیرشاخه های آن
- ارائه انواع گزارش های تخصصی و آشنایی با پروسه فعالیت طراحی
- افزایش توانایی در انجام کارهای گروهی
- امکان طبقه نمودن اطلاعات و پردازش اطلاعات
- استفاده از کامپیوتر برای طراحی نمودن لباس ها
- امکان برقراری ارتباط در محیط کار
- امکان زمان بندی پروژه ها و اداره نمودن فعالیت ها تحت نظر سرپرست ها
- یادگیری مستمر و خودآموزی در رشته طراحی لباس
- یادگیری پیش نیاز های لازم برای آغاز کسب و کارهای کوچک
- یادگیری پیش نیازهای لازم برای تنظیم نمودن پروتکل های سازمانی
- یادگیری اخلاق سازمانی
- یادگیری ریشه و فرهنگ طراحی لباس
- پرورش خلاقیت و ابتکار
- نوآوری و خلق ایده های جدید
- آشنایی با تفکر نقادانه
- و …
آشنایی با قابلیت های اجرایی فارغ التحصیلان رشته طراحی لباس:
افرادی که در این رشته به صورت آکادمیک اقدام به کسب دانش و مهارت می نمایند، پس از فارغ التحصیلی می بایست به قابلیت های زیر دست پیدا نمایند:
- این افراد می بایست در زمان های مختلف و با در نظر گرفتن شرایط های گوناگون اقدام به ارائه ایده های جدید نمایند.
-
رشته طراحی لباس در ایران
فارغ التحصیلان می بایست هرگونه ایده و طرحی که در ذهن دارند بتوانند پیاده سازی و اجرا نمایند.
- این افراد باید بتوانند انواع کارگاه ها و کارخانجات تولیدی را سرپرستی و اداره نمایند.
- طراحان لباسی که دارای دان آکادمیک هستند، قادر می باشند تا هرگونه طرح و الگویی را به خوبی بر روی کاغذ پیاده سازی کرده و آنها را به راحتی اصلاح نمایند.
- این اشخاص در زمینه مدیریت آموزشگاه های طراحی لباس و آموزش هنر طراحی لباس غالبا به صورت موفق ظاهر می شوند.
اگر شما در رشته طراحی لباس دانش دانشگاهی داشته باشید می توانید در عناوین شغلی مختلفی در بازار اقدام به فعالیت نمایید که برخی از این شغل ها در زیر لیست شده اند:
- طراح لباس منفرد یا طراح لباس شاغل در گروه های طراحی
- طراحی لباس انواع لباس های خانگی و مجلسی که به صورت صنعتی فعالیت می کنند.
- مدلساز انواع الگو که برای طراحی لاس های مجلسی زمینه لازم را فراهم می آورد.
- کارشناس طراحی لباس و استاد طراحی در آموزشگاه های خیاطی
- راه اندازی کارخانه یا کارگاه های تولیدی
دوره های آموزشی رشته طراحی لباس به صورت فنی:
افرادی که قصد نداشته باشند تا این رشته را در دانشگاه های مطالعه نمایند و ترجیح می دهند که سریعا جذب بازار کار شوند، لازم است تا مهارت های لازم را از آموزشگاه های آزاد که تحت نظر سازمان فنی و حرفه ای فعالیت می نمایند، بیاموزند. مجموعه در این شرایط بین 1700 تا 2000 ساعت زمان برای یادگیری تمام اصول زمان نیاز می باشد. به طور متوسط 2 تا 3 ترم زمان نیاز است تا فرد بتواند با تمام نکات مهم آشنا گردد. در این حالت تلاش می گردد تا سرفصل های زیر آموزش داده شود:
- آشنایی با انواع ماشین های صنعتی که برای دوخت و برش از آنها استفاده می شود.
- آشنایی با انواع رنگ ها در بحث طراحی دوخت و پوشاک
- آشنایی با انواع پارچه ها و کاربرد هر یک از آنها برای طراحی لباس
- آشنایی با انواع نرم افزار های طراحی لباس
- آشنایی با انواع نرم افزار های موجود برای بحث الگو سازی
- آشنایی با نمودار تحول پوشاک و لباس در هر جامعه
- کاربینی
رشته طراحی لباس در دانشگاه
در رشته طراحی لباس، چه دروس پیش نیازی وجود دارد؟
برای اینکه شما بتوانید به صورت فنی با رشته طراحی و ملزومات آن آشنا شوید، لازم است تا در خصوص دروس پیش نیاز رشته مذکور اطلاعات لازم را به دست آورید. در همین راستا دروسی همانند الگو سازی حجمی، طراحی مد، آشنایی با انواع دوخت، الگوسازی لباس های سنتی و تاریخی، برند سازی و .. در این راستا مهم می باشند.
آشنایی با چارت درسی رشته طراحی لباس به صورت آکادمیک:
همانگونه که در بالا توضیح داده شد، افراد برای اینکه بتوانند در این رشته به صورت موفق ظاهر شوند، در دو حالت می توانند اقدام به کسب تجربه نمایند:
- از طریق بازار کار و به صورت تجربی
- از طریق دانشگاه ها و به صورت آکادمیک
در دانشگاه ها شما می توانید این رشته را در مقاطع مختلف اعم ار کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری مشاهده نمایید.
در رشته کارشناسی که هم اکنون در بسیار از دانشگاه های هنر ارائه می شود، برای رشته طراحی لباس 134 واحد در نظر گرفته می شود. از این میزان :
دروس عمومی: 21 واحد
دروس پایه: 25 واحد
دروس اصلی: 35 واحد
دروس تخصصی: 46 واحد
دروس انتخابی و گزینشی: 6 واحد
را به خود اختصاص می دهند.
بررسی چارت درسی طراحی لباس علمی کاربردی
در چارت درسی رشته طراحی لباس، دروسی همانند تاریخ ایران و جهان، کارگاه های طراحی، طراحی لباس و الگو، کارگاه دوخت و … دارای اهمیت بیشتری بوده و به عنوان دروس با ضرایب بالا در نظر گرفته می شوند. افرادی که در این رشته در داخل کشور فعالیت نمایند می توانند در شرکت های طراحی لباس، کارگاه های برند های معتبر، کارخانه های تولیدی و غیره آغاز به کار نمایند. البته باید در نظر داشت که یکی از مزایای رشته فوق این مهم می باشد که فرد پس از فارغ التحصیلی می تواند به سرعت به صورت فردی فعالیت نموده و کالکشن خود را داشته باشد.
قبولی در رشته طراحی لباس در ایران:
آزمون کنکور رشته طراحی لباس هر ساله برگزار می شود و اکثر افرادی که در این آزمون شرکت می نمایند از گرایش هنر فنی و حرفه ای یا کار و دانش، قصد ورود به دانشگاه را دارند. در این آزمون سوالات امتحانی در دو دسته عمومی و تخصصی ارائه می شوند. ضرایب و مفاد آزمون در زیر لیست شده اند:
دروس عمومی کنکور هنر:
برای قبولی در رشته طراحی لباس لازم است تا دروس عمومی را با ضرایب زیر به صورت موفق در کنکور پشت سر بگذارید:
زبان و ادبیات فارسی: ضریب 4
زبان عربی: ضریب 2
فرهنگ و معارف اسلامی: ضریب 3
زبان انگلیسی: ضریب 2
دروس تخصص کنکور هنر:
در کنکور هنر میزان ضرایب هر کدام از دروس به صورت زیر می باشد:
- درک عمومی هنر: ضریب 4
- درک عمومی ریاضی و فیزیک: ضریب 1
- ترسیم فنی: ضریب 1
- خلاقیت تصویری و تجسمی: ضریب 4
- خلاقیت نمایشی: ضریب 1
- خلاقیت موسیقی: ضریب 1
- خواص مواد: ضریب 1
باید در نظر داشت که برای قبولی در کنکور رشته طراحی لباس، در کنار آزمون تئوری، یک آزمون عملی نیز برگزار می شود. نمر این آزمون در کنار آزمون تئوری مرحله اول قرار گرفته و اسامی پذیرفته شدگان نهایی اعلام می شود.
رشته طراحی لباس در ایران
طراحی لباس در ایران دارای چه جایگاهی است:
همانگونه که در بالا توضیح داده شد، طراحی لباس در ایران به نسبت سایر کشورهای غربی، پیشرفت کمتری نموده است اما خوشبختانه امروزه در جایگاه خوبی قرار دارد. از جمله وظایف یک طراح لباس خوب در داخل کشور می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- در رشته طراحی لباس لازم است تا شما بتوانید علایق و سلایق مردم را در نظر گرفته و نیازهای آینده آنها را پیش بینی نمایید. در این حالت با توجه به رنگ بندی ها و انواع پارچه، بهتر مدل های مختلف را ارائه می دهید.
- با کمک این رشته و دانشی که از طریق آن به دست می آید، طراح لباس به راحتی به کمک دست یا نرم افزار می تواند انواع لباس ها، کفش ها و ملزومات پوشاک را طراحی نماید.
- به کمک دانش رشته طراحی، طراح می تواند از پارچه های مناسب، وسایل تزیینی و ملزومات بهتری برای طراحی های اثر گذار بهره ببرد.
- طراح به کمک دانش به دست آمده از این رشته به راحتی قادر خواهد بود تا هزینه های اولیه را برآورد نماید.
مشکلات موجود در رشته طراحی لباس:
هر رشته در کنار تمام مزایا و نقاط مثبتی که دارد، دچار چالش هایی می شود که برای طراحی لباس نیز این چالش ها وجود دارد. در زیر می توانید با برخی از چالش های موجود آشنا شوید:
- متاسفانه در داخل کشور هیچگونه جایگاه تعریف شده ای برای رشته طراحی لباس وجود ندارد. لذا شغل طراحی با باید ها و نباید های بسیاری همراه است.
- در این رشته گاها مشاهده می شود که بین طراحان و تولیدکنندگان ارتباط مستقیم وجود ندارد و همین امر موجب می گردد که طراح نتواند به نیاز جامعه واقف و آگاه باشد.
- در داخل کشور هیچ گونه قانونی مبنی بر پیروی از قانون کپی رایت وجود ندارد لذا افراد سودجو به راحتی می توانند اقدام به سرقت مدل های طراحی شده نمایند.
- وام های اشتغال زایی و حمایت های دولتی از این رشته گاها کم بوده و طراحان قادر نخواهند بود تا اقدام به کارآفرینی نمایند.
- گاها در برخی از مناطق امکان ادامه تحصیل برای افراد فراهم نمی باشد و همین امر مانع پیشرفت اشخاص مستعد می شود.
چارت درسی طراحی و لباس در دانشگاه
در حال حاضر نمی توان هیچ جایگاه خاصی برای رشته طراحی لباس در داخل کشور بیان نمود. اما آنچه مسلم است در داخل کشور برای فعالیت در این رشته نیاز به انگیزه و پشتکار بسیار می باشد. البته با توجه به حمایت هایی که اخیرا در این رشته صورت پذیرفته است، می توان گام های موثری را برای بهتر شدن جایگاه آن مشاهده نمود.
منابع:
https://theatreanddance.appstate.edu/costume-and-makeup/costume-designer
https://www.udk-berlin.de/en/courses/costume-design/
http://www.vam.ac.uk/content/articles/d/designing-stage-costumes/
ممنون خیلی مقاله خوبی بود
میشه در مورد بایدتان و نباید های رشته طراحی لباس در ایران هم مطلب بنویسید؟ ممنونم
درود بر شما حتما در حال تولید هستیم